Duurzaamheid

Dansen met gehoornde dames

Een merkwaardige titel van een bijzondere film. Het verhaal van boer Jan Dirk en boerin Irene van de Voort die genoeg hebben van de onnatuurlijke wijze waarop ze met hun koeien omgaan. Ze waren al jaren overgeschakeld op de biologische veeteelt maar vonden dat nog niet natuurlijk genoeg. Want ook in de biologische veeteelt worden de hoorns van de koeien geamputeerd, alle kalfjes gevaccineerd en wordt er toch ook antibiotica gebruikt. Ze gingen op zoek naar de oorsprong van de koe en zijn op die zoektocht een heel eind gekomen.

Onderzocht door Wageningen Universiteit zijn ze gestopt met alle antibiotica en vaccinaties en hebben ze hun koeien de hoorns laten behouden. Zoals elke verandering ging dit niet gelijk goed. Nogal wat pasgeboren kalfjes gingen dood aan infectieziekten. Op een gegeven moment was de helft van alle kalfjes overleden. En behalve dat dat nogal verdrietig was, was het economisch ook riskant. Want zonder kalfjes geen nieuwe koeien en zonder koeien geen melk en zonder melk geen kaas. Had ik al verteld dat Jan Dirk en Irene een kaasboerderij hebben? Er kwam echter een Duitse kruidenman in hun leven, Hubert Cremer en die wist door de juiste kruiden te geven, de sterfte te beteugelen. En, laten we wel wezen, ook door de natuurlijke selectie bleven er steeds sterkere koeien over.

Een wezenlijke zienswijze die ze gaandeweg verkregen was dat de koe, maar ook de mens, onderdeel vormt van een levensketen. En als je daarin iets verandert, of zelfs verbreekt, heeft dat grootse effecten. Ze kregen door dat door het gebruik van antibiotica, de koeien verdunde antibiotica uitplasten. Dit doodde bepaalde bacteriën in de grond en dat verbrak de keten. Sommige wormsoorten stierven uit, sommige (kruiden)planten in het weiland verdwenen en de koe kreeg daardoor ander eten, waardoor de bemesting van de grond weer veranderde, waardoor etc. etc. De koeien werden zwakker, de melk smaakte minder lekker en uiteindelijk was de kaas van mindere kwaliteit. De kringloop van het leven in het klein. De koeien van Jan Dirk en Irene krijgen geen medicatie meer behalve kruiden en behouden hun hoorns. En – dat wist ik echt niet – die hoorns blijken van vitaal belang voor de koeien. Ze zitten vol mineralen die de koeien in zware tijden (zwangerschap) nodig hebben, bovendien vormen ze een soort airconditioning voor de koe. De aloude wijsheid dat de natuur niets voor niets heeft gevormd, geldt hier ook weer.

En de koeien van Jan Dirk en Irene? Die maken inmiddels de lekkerste kaas van Nederland. Zo lekker dat zelf Jonnie Boer (de driesterrenkok van de Librije in Zwolle) deze Remeker boerenkaas op het menu heeft staan.

Zie voor de boer, boerin, boerderij en hun koeien hier.

Zie voor een preview van de film hier.

Meer informatie over de film hier.

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *